Op het ogenblik dat de diagnose "diabetes" wordt gesteld, bestaat bij vele patiënten de ziekte al geruime tijd en zijn er vaak al complicaties aanwezig. De bezorgdheid van diabetologen en epidemiologen is daarom die personen te ontdekken die een risico lopen op micro- of macrovasculaire complicaties. Anderzijds is het duidelijk dat strengere diagnostische criteria in een aantal landen de prevalentie van diabetes zal doen stijgen.

Aan de ene kant staat het criterium van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) uit 1979, namelijk een glycemie >11,1 mmol/l (200 mg/100 ml) twee uur na nuchtere inname van 75 g glucose en een nuchtere glycemie van >7,8 mmol/l (140 mg/100ml). Aan de andere kant staan de herziene criteria van de Amerikaanse diabetesassociatie, de ADA, namelijk een nuchtere glycemie >7,0 mmol/l (126 mg/100ml) met de WGO-criteria voor glycemie twee uur na inname van 75 g glucose.

De onderzoekers hebben een antwoord willen geven op de vraag wat de impact is van de nieuwe criteria op de prevalentie van diabetes en op de classificatie van patiënten. De data van een multicentrische Europese epidemiologische studie werden opnieuw geanalyseerd. In deze studie was bij alle personen een nuchtere glycemie bepaald en een waarde twee uur na de inname van 75 g glucose. Bijna 18.000 mannen en vrouwen tussen 17 en 92 jaar uit acht Europese landen hadden deelgenomen aan de oorspronkelijke studie. Bij de herananalyse werden de twee diagnostische criteria toegepast en vergeleken.

Uit analyse met de Amerikaanse criteria volgt dat de diabetesprevalentie in die zin wijzigt dat ze in bepaalde bevolkingsgroepen daalt met 4% en in andere zelfs kan stijgen met 13%. Van de 1.050 personen die volgens de Amerikaanse criteria diabetes mellitus hebben, zou slechts 45% dit hebben volgens de WGO-criteria. De verschillen tussen de twee criteria verminderen met toenemende leeftijd en BMI. Er zal prospectief onderzoek moeten worden opgezet om te weten of de criteria van de ADA of van de WGO het best patiënten met een risico op vasculaire complicaties kunnen identificeren.

Diagnostische criteria, zelfs al worden ze in consensus opgesteld door experten, zouden eerst moeten worden getoetst aan de hand van prospectief onderzoek. Er zijn op dit ogenblik geen argumenten, gebaseerd op prospectief onderzoek, om te opteren voor de nieuwe ADA-criteria die ook in de NHG-standaard 1 werden opgenomen. Vlaamse huisartsen kunnen zich het best houden aan de criteria van de Consensustekst Diabetes Vlaanderen 2.

Literatuur

1. Rutten GE, Verhoeven S, Heine RJ, et al. NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 (eerste herziening). Huisarts Wet 1999;42:67-84.
2. Diabetes Project Vlaanderen. Een interdisciplinaire consensus over het beleid van niet-insulinedependente diabetes mellitus in Vlaanderen. Sint Denijs Westrem-Antwerpen: VDV-WVVH/VHI, 1997.