Tekst onder de verantwoordelijkheid van de Franstalige redactie

Minerva gaf een aantal jaren terug commentaar op 2 meta-analyses van de Cochrane Collaboration over de werkzaamheid van inhalatietherapieën bij bronchiolitis. Bij de eerste besloten we dat verneveling met hypertone zoutoplossing eventueel nuttig kan zijn voor het verminderen van de hospitalisatieduur bij zuigelingen met acute bronchiolitis (1,2). Bij de tweede stelden we vast dat er nog steeds geen bewijs is dat inhalatiecorticosteroïden of systemische glucocorticoïden werkzamer zijn dan placebo voor de behandeling van bronchiolitis. De associatie van dexamethason met epinefrine via nebulisatie zou wel effectief kunnen zijn, maar deze resultaten moeten nog bevestigd worden (3,4).

Noorse onderzoekers publiceerden in 2013 de resultaten van een RCT bij gehospitaliseerde kinderen (8 centra) met acute bronchiolitis (5). Volgens een correct factorieel 2x2 opzet randomiseerden ze 404 kinderen met matige tot ernstige bronchiolitis over inhalatie van adrenaline versus inhalatie van zoutoplossing enerzijds en vervolgens binnen iedere behandeling een toediening indien nodig versus een vast toedieningsschema (tot om de 2 uur). De kinderen waren gemiddeld 4,2 jaar oud en 59,4% waren jongens. De medicatie werd toegediend via een vernevelaar met gezichtsmasker, aangedreven met 100% zuurstof aan 6 liter per minuut.

Voor de primaire uitkomstmaat, hospitalisatieduur, was er geen verschil in effect tussen inhalatie van zoutoplossing en inhalatie van racemisch adrenaline (20 mg per ml zoutoplossing, dosis in functie van het gewicht) (203 kinderen). Er was evenmin een verschil voor supplementaire nood aan zuurstof, voeding via een neussonde, ademhalingsondersteuning of voor de verbetering van de klinische score versus de aanvangswaarde (schaal van 0 tot 10, waarbij hogere scores wijzen op ernstiger ziekte); voor alle vergelijkingen lag de p-waarde boven 0,1.

De hospitalisatieduur verminderde wel bij on demand toediening van zoutoplossing in vergelijking met een toediening op vaste tijdstippen: gewogen gemiddelde duur van 47,6 versus 61,3 (verschil van 13,7 uur met 95% BI van 2,9 tot 24,4; p = 0,01). Bij een on demand toediening verminderde ook de nood aan zuurstof, aan ademhalingsondersteuning en aan andere inhalatietherapiëen. De plaats van deze therapeutische aanpak tegenover de associatie van dexamethason + epinefrine is nog niet duidelijk en kunnen we ook niet afleiden uit deze RCT. Inhalatie van een zoutoplossing is gemakkelijk toepasbaar in de eerstelijnszorg en het nut ervan zou dus ook moeten onderzocht worden in deze setting.

Besluit

Deze RCT van goede methodologische kwaliteit toont aan dat bij deze populatie ‘on demand’ inhalatie van een zoutoplossing gunstiger is dan inhalatie op vaste tijdstippen. Daarnaast is er in deze RCT geen verschil tussen inhalatie van een zoutoplossing en inhalatie van 20 mg/ml racemisch adrenaline (dosis in functie van het gewicht).

Referenties

1. Zhang L, Mendoza-Sassi RA, Wainwright C, Klassen TP. Nebulized hypertonic saline solution for acute bronchiolitis in infants. Cochrane Database Syst Rev 2008, Issue 4.
2. Godding V. Acute bronchiolitis: vernevelen met hypertone zoutoplossing? Minerva 2009;8(8);106-7.
3. Fernandes RM, Bialy LM, Vandermeer B, et al. Glucocorticoids for acute viral bronchiolitis in infants and young children. Cochrane Database Syst Rev 2010, Issue 10.
4. Chevalier P. Bronchiolitis en corticosteroïden. Minerva online 28/06/2011.
5. Skjerven HO, Hunderi JO, Brügmann-Pieper SK, et al. Racemic adrenaline and inhalations strategies in acute bronchiolitis. N Engl J Med 2013;368:2286-93.