Het vervolg op...

In 2008 besprak Minerva de resultaten van een RCT waaruit bleek dat bij stabiele angor, het systematisch vroegtijdig uitvoeren van coronaire angioplastiek bovenop een optimale medicamenteuze aanpak, gecombineerd met dieet- en leefstijladviezen, niet in staat is om de prognose te verbeteren (overlijden en/of hartinfarct) over een periode van vijf jaar (1,2). Dit bevestigde de conclusie van een eerder gepubliceerde meta-analyse over hetzelfde onderwerp (3).

Trikalinos et al. zetten in een meta-analyse alle gegevens hierover nog eens goed op een rijtje (4) (2009), waarin zij ook vergelijkingen met de nieuwere technieken opnamen (stents, in het bijzonder ‘drug-eluting stents’). De meta-analyse includeerde 61 RCT’s bij 25 388 patiënten met symptomatische of asymptomatische niet-acute coronaire ischemie en vergeleek vier interventies: percutane transluminale coronaire angioplastiek (PTCA), de klassieke ‘bare metal stents’ (BMS), ‘drug eluting stents’ (DES) en medicamenteuze behandeling. De auteurs volgden strikt de methodologische regels voor een klassieke meta-analyse (directe vergelijkingen), maar ook voor een netwerkmeta-analyse (integratie van directe en indirecte vergelijkingen) (5). Het toevoegen van indirecte vergelijkingen (die veel talrijker zijn) aan directe vergelijkingen bevestigt de resultaten van de directe vergelijkingen. Hun belangrijkste vaststelling was het feit dat er geen verschil was voor sterfte en myocardinfarct tussen DES en medicamenteuze behandeling of PTCA. Hetzelfde gold voor de vergelijking tussen BMS en medicamenteuze behandeling. Zij stelden tussen de behandelingen (DES versus medicamenteus, BMS versus PTCA, DES versus PTCA en DES versus BMS) alleen een significant verschil vast voor revascularisatieprocedures. De heterogeniteit tussen de studies was hier echter vaak groot (I2-test).

Besluit

Deze netwerkmeta-analyse onderzocht de nieuwste technieken voor het plaatsen van een stent (klassieke ‘bare metal stents’ en ‘drug eluting stents) bij angioplastiek. Conform aan de resultaten van vroegere meta-analyses leveren deze nieuwe technieken op het vlak van mortaliteit en preventie van myocardinfarct geen voordeel op in vergelijking met medicamenteuze behandeling bij niet-acute coronaire ischemie.

Referenties

1. Boden WE, O'Rourke RA, Teo KK, et al; for the COURAGE Trial Research Group. Optimal medical therapy with or without PCI for stable coronary disease. N Engl J Med 2007;356:1503-16.
2. Schröder E. De plaats van coronaire angioplastiek bij stabiele angor. Minerva 2007;6(10):152-3.
3. Katritsis DG, Ioannidis JP. Percutaneous coronary intervention versus conservative therapy in non acute coronary artery disease: a meta-analysis. Circulation 2005;111:2906-12.
4. Trikalinos TA, Alsheikh-Ali AA, Tatsioni A, et al. Percutaneous coronary interventions for non-acute coronary artery disease: a quantitative 20-year synopsis and a network meta-analysis. Lancet 2009;373:911-8.
5. Chevalier P. Netwerk meta-analyses: directe en indirecte vergelijkingen. Minerva 2009;8(9):136.