Minerva Kort biedt u korte commentaren op publicaties die door de redactie van Minerva zijn geselecteerd. Interessante en voor huisartsen relevante studies die niet direct in een ruimer kader kunnen of moeten worden besproken, krijgen een plaats in deze rubriek. Iedere selectie wordt kort samengevat en van enkele regels commentaar voorzien door een referent. De redactie van Minerva wenst u veel leesgenot.

Samenvatting

Voor de afbouw van alcoholverslaving werd tot hiertoe gebruikgemaakt van allerlei farmacologische stoffen, waarvan neuroleptica en benzodiazepines de voornaamste zijn. Een goede onderbouwing van deze strategie én een vergelijking van de farmaca onderling gebeurden echter niet systematisch.

In deze meta-analyse werden alle (65) prospectieve, gecontroleerde studies met metho-dologisch valide eindpunten getoetst door twee onafhankelijke onderzoekers.

Benzodiazepines verminderden de ernst van de ontwenningsverschijnselen en verminderden de incidentie van delirium (4,9 gevallen minder per 100 patiënten; 95% BI -9,0 tot -0,7; p=0,04) en epileptische insulten (7,7 gevallen minder per 100 patiënten, 95% BI –12,0 tot -3,5; p=0,003). Fenothiazinen (neuroleptica) hadden een gunstig effect, maar waren minder effectief dan benzodiazepines, zowel wat betreft het voorkomen van delirium (p=0,002) als van epileptische insulten (p<0,001). Bèta-blokkers, clonidine, en carbamazepine waren wel effectief, maar hun effect op delirium en epileptische insulten is onvoldoende onderbouwd.

Commentaar

Spijtig genoeg werd in deze meta-analyse geen onderscheid gemaakt tussen extra- en intramurale behandeling.

Deze Amerikaanse groep raadt het gebruik aan van benzodiazepines als eerste keuze bij alcoholafbouw. Langwerkende benzodiazepines zijn effectiever om delirium en epileptische insulten te voorkomen, maar riskeren méér oversedatie dan de half-langwerkende benzodiazepines. Bèta-blokkers, clonidine en carbamazepine zijn niet aan te raden als monotherapie.

Literatuur

• Chick J. Review: Benzodiazepines are more effective than neuroleptics in reducing delirium and seizures in alcohol withdrawal. Evid Bas Med 1998;Jan/Feb:11. Comment on: Mayo-Smith MF, for the American Society of Addiction Medicine Working Group on Pharmacological Management of Alcohol Withdrawal. Pharmacological management of alcohol withdrawal. A meta-analysis and evidence-based practice guideline. JAMA 1997;278:144-51.