Een onafhankelijk tijdschrift uitgeven is geen evidentie. Zoals elk tijdschrift heeft ‘Minerva’ periodes waar alles voor de wind gaat en periodes waar we stevige stormen moeten trotseren. Zo’n stormachtige episode hebben we nu ‘gelukkig’ achter de rug. Helaas hebben we tijdens die periode beslissingen genomen die het contact met de lezer op de tocht hebben gezet. De snelle overgang naar alleen een elektronische versie in combinatie met een nog onvoldoende performante website, bleek achteraf niet de gelukkigste beslissing te zijn. Als redactie hadden we het gevoel het contact met onze lezers te verliezen.

Een tijdschrift is maatschappelijk alleen maar relevant wanneer het gelezen wordt. ‘Minerva’ wil als tijdschrift relevant zijn voor de beroepsgroep, dat is voor elke hulpverlener (huisarts, verpleegkundige, kinesitherapeut, apotheker) die werkzaam is in de eerste lijn. Door op een zeer kritische manier en onafhankelijk van drukkingsgroepen onderzoeksresultaten uit de internationale medische literatuur te bespreken, willen we niet alleen de literatuur ontsluiten en toegankelijk maken, maar ook de consequenties voor de dagelijkse praktijk toelichten. Nu mag de boodschap die je hebt nog zo relevant zijn, je hebt een drager nodig om die boodschap bij de potentiële lezer te brengen. Tot voor kort was papier de enige drager. De elektronische dragers die via het internet toegankelijk zijn, presenteren zich momenteel als belangrijke concurrenten. Wil je als tijdschrift van een gedrukte naar een elektronische versie overstappen, dan kan dat alleen wanneer u als lezer hierin een meerwaarde kan ontdekken. Meerwaarden zijn bijvoorbeeld snelheid, overzicht, gelaagdheid (kernboodschappen in evidentie brengen), verbreding door een toegankelijke verbinding met de artikels die reeds over dit onderwerp werden besproken en zelfs met relevante aanbevelingen indien dit nodig zou blijken. Als lezer zou u eveneens kunnen vragen om over bepaalde onderwerpen snel een update te krijgen. De mogelijkheden lijken onbeperkt, maar de ontwikkeling van een website die voldoet aan deze eisen vraagt tijd en de huidige website kan deze meerwaarde nog niet bieden. Dat is de reden waarom we kiezen om alle lezers die in ons bestand zitten, opnieuw te voorzien van een gedrukte versie van ons tijdschrift. Terzelfdertijd zullen we de overgang naar een elektronische vorm grondig voorbereiden en erop toezien dat we in samenspraak met u als lezer proberen tegemoet te komen aan ieders persoonlijke voorkeuren.

De redactie werkt ook nauw samen met EBM Practice Net. Het ligt zeker in de lijn van de verwachtingen dat de informatie van ‘Minerva’ elektronisch gekoppeld zal worden aan de informatie die nu reeds beschikbaar is via EBM Practice Net. Al het intellectuele werk om die link te maken is klaar, maar enkele praktische hindernissen moeten nog gesloopt worden. De huisarts kan dan alle informatie (aanbevelingen, kritische artikelen, diagnostische tools, enz…) raadplegen vanuit het individuele patiëntendossier na het invoeren van een gecodeerde diagnose. Hierdoor kan hij ‘on the spot’ zijn beleid afstemmen op de gangbare aanbevelingen.

Juist voor de huisarts is deze evolutie een uitdaging. Hoe meer we eisen van de elektronica hoe gedisciplineerder we zullen moeten omgaan met de gegevens van ons EMD. Computers herkennen grotendeels alleen codes. Artificiële intelligentie die het handelen van de huisarts kan ondersteunen, kan maar functioneren wanneer de data voor het systeem beschikbaar zijn. Huisartsen zullen alleen van die ondersteuning kunnen genieten wanneer alle gegevens volledig zijn en zich op de juiste plaats bevinden. Dat zal alleen mogelijk zijn wanneer de huisarts de tijd en de energie opbrengt om zorgvuldig en gestructureerd data in het EMD van de patiënt in te brengen en dit beschouwt als een stuk van zijn professionaliteit.

EBM is zelf een product van de explosie van mogelijkheden door de elektronica. Complexe statistische berekeningen die inzicht brachten op effecten binnen grote groepen, werden toegankelijk voor een groot aantal onderzoekers. Deze nieuwe wetenschappelijk onderbouwde informatie moest haar weg vinden naar de consultatiekamer waar ze toegepast wordt om de zorg voor de patiënt uiteindelijk beter te maken. ‘Minerva’ wil als radertje in dit geheel blijven functioneren met een zorgvuldige selectie en kritische presentatie van onderzoeksresultaten die het werk van artsen en andere hulpverleners in de eerste lijn kan sturen en onderbouwen. Dat willen we zeker blijven waarmaken en we willen ook blijven meezoeken naar manieren om deze informatie op een efficiënte manier op de werkplaats van de arts tijdens de consultatie te brengen teneinde de klinische beslissingen te sturen en te ondersteunen.

Marc Lemiengre

Michel De Jonghe