Het vervolg op...

Naar aanleiding van een eerder besproken placebogecontroleerde studie, besloten we dat menopauzale klachten (gescoord volgens de Menopause Rating Scale) afnamen met een extract van zilverkaars. De studie liep slechts over een periode van drie maanden (1).

In een studie (2008) (2) werd het effect onderzocht van zilverkaars op vaginale droogte en vaginale cytologie, menstruele cyclus, endometriumdikte en concentratie van vrouwelijke hormonen (FSH, LH, estradiol, SHBG) over een periode van twaalf maanden. Men includeerde 351 peri- en postmenopauzale vrouwen (leeftijd 45-55 jaar) met negatieve mammografie tijdens de twee jaar vόόr aanvang van de studie. Patiënten die hormonale therapie kregen tijdens de drie maanden vόόr aanvang van de studie werden uitgesloten. De deelneemsters werden onderverdeeld in vijf behandelingsgroepen:

• extract van zilverkaars (160 mg per dag).
• een combinatie van diverse fytotherapieën met soja-eiwitten.
• hetzelfde maar zonder extra soja-eiwitten.
• geconjugeerde oestrogenen (0,625 mg) met of zonder (afhankelijk van de aanwezigheid van de baarmoeder) medroxyprogesteronacetaat (2,5 mg) [NVDR: deze combinatie is niet meer geregistreerd in België].
• placebo.

Uit de resultaten bleek dat zilverkaars geen invloed had op vaginale cytologie, concentratie van vrouwelijke hormonen tijdens de menopauze, en ook geen endometriumhyperplasie of abnormale vaginale bloedingen veroorzaakte. Vaginale atrofie nam echter niet af door gebruik van zilverkaars. Hormonale substitutietherapie deed het aantal vaginale bloedingen versus placebo toenemen en had een invloed op de concentratie vrouwelijke hormonen.

Zilverkaars kan enstige hepatotoxiciteit als ongewenst effect veroorzaken (3,4).

Besluit

Uit deze studie blijkt dat het gebruik van zilverkaars gedurende twaalf maanden tijdens de menopauze geen invloed heeft op vaginale cytologie, endometriumdikte, noch op de vrouwelijke hormonale spiegel en de menstruele cyclus. Er was geen effect op vaginale droogte. Daar staat tegenover dat zilverkaarsextract een ernstige auto-immuunhepatitis als ongewenst effect kan hebben.

Referenties

1. Laekeman G. Zilverkaars tegen menopauzale klachten? Minerva 2006;5(6):99-101.
2. Reed SD, Newton KM, LaCroix AZ, et al. Vaginal, endometrial, and reproductive hormone findings: randomized, placebo-controlled trial of black cohosh, multibotanical herbs, and dietary soy for vasomotor symptoms: the Herbal Alternatives for Menopause (HALT) Study. Menopause 2008;15:51-8.
3. Cimicifuga: gare au foie. Rev Prescr 2006;275:587.