Geachte redactie

Ik heb nu al enkele jaren ervaring met sint-janskruid bij mineure depressies en mij lijkt het effect ervan wel degelijk dosisafhankelijk. Het feit dat in een studie zoals deze van de Hypericum Depression Study Group de toegediende dosis varieert van 500 tot 1 500 mg Hypericum perforatum extract, laat dan ook geen enkele conclusie toe. Daarbij komt dat de commercieel beschikbare extracten zeer wisselende gehaltes aan het werkzaam bestanddeel hypericine bevatten. Mijn argwaan werd gewekt door patiënten die onder sint-janskruid plots minder goed gingen. Bleek dat ze (al dan niet via de apotheker) overgeschakeld waren op een ander merk. In de handel vindt men grosso modo drie categorieën sint-janskruid:

1. Laag gedoseerde preparaten: zoals bijvoorbeeld, Kneipp-dragees aan 300 mg sint-janskruid in poeder (droog gemalen). Gehalte aan hypericine 180 mcg (0,06%) .

Dagdosis volgens fabrikant: 6 dd = 1 080 mcg hypericine Wordt niet in apotheken verkocht maar in drogisterijen (Kruidvat)

2. Middelmatig gedoseerde preparaten: bevatten extract van sint-janskruid aan 0,1% met 300 mcg hypericine per tablet. Worden uitsluitend in apotheken verkocht: bijvoorbeeld Day Prim® (Therabel Pharma), Kira® (Red Swann), Vitacalm® (Eos healthcare).

Dagdosis volgens fabrikanten: 3 dd = 900 mcg hypericine

3. Hoog gedoseerde preparaten: bevatten extract van sint-janskruid aan +/- 0,2% met 850 tot 900 mcg hypericine per eenheid. Worden eveneens uitsluitend in apotheken verkocht: bijvoorbeeld, Reviva® (Dodoens Fyto), Zibrine® (Merck), Milperinol® (Elusanes).

Dagdosis volgens fabrikanten: 2 dd = 1 800 mcg hypericine!

Met deze laatste dosis heb ik dan ook de beste resultaten. Conclusie: er is in de fytotherapie inderdaad nog heel wat werk voor de boeg, niet alleen aan onderzoek maar ook aan standaardisering en reglementering!

D. Van Damme, huisarts

Antwoord van de Redactie

Geachte collegae

Dank voor uw interessante bijdrage in het debat rond de plaats van sint-janskruid (hypericum-extract) bij depressie in de eerste lijn. De enige zekerheid bestaat erin, dat het werkzaam is bij lichte tot matige depressie.

Uw bijdrage is een pleidooi tot verder onderzoek rond standaardisering van de dosis. Recent is er ook de bijdrage in het Tijdschrift voor Geneeskunde waarin vooral wordt gewaarschuwd voor ernstige interacties met andere geneesmiddelen 1. Dit bevestigt de stelling die reeds in het Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium was verschenen 2. Eén en ander pleit voor de promotie van een niet-medicamenteuze aanpak van een milde tot matige depressie, waarbij cognitieve gedragstherapie door de huisarts kan worden toegepast 3.

M. De Meyere

Literatuur

1. Maes I, Baro F. Sint-Janskruid als antidepressivum: stand van zaken. Tijdschr Geneeskd 2003;59:18-26.
2. Bogaert M, Maloteaux JM. Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium. BCFI, 2001.
3. Rogiers R. Unipolaire depressie: niet-medicamenteuze aanpak door de huisarts. Tijdschr Geneeskd 2002;58:1426-34.