Minerva publiceerde reeds verschillende duidingen over de behandeling van bronchiolitis (1-3). Op basis van deze besprekingen besloten we dat verneveling met een hypertone zoutoplossing waarschijnlijk de hospitalisatieduur vermindert bij zuigelingen met acute bronchiolitis. Inhalatiecorticosteroïden of systemische glucocorticoïden zijn niet effectiever dan placebo. De verneveling van dexamethason samen met epinefrine zou effectief kunnen zijn, maar deze resultaten vragen om bevestiging.

Ook antibiotica worden soms voorgesteld als behandeling van bronchiolitis. SIGN evalueerde de literatuur tot 2006 en beveelt aan om geen antibiotica voor te schrijven bij bronchiolitis (4). In 2006 besloot de Amerikaanse Academie voor Pediatrie op basis van twee kleine RCT’s dat antibiotica geen nut hebben bij bronchiolitis (5,6). Deze organisatie raadt antibiotica alleen aan wanneer er naast bronchiolitis aanwijzingen zijn voor een bacteriële infectie (7).

In 2011 publiceerde de Cochrane Collaboration een update over dit onderwerp (8). Naast vier nieuwe studies includeerden de auteurs ook één van de RCT’s (5) gebruikt door de Amerikaanse Academie voor Pediatrie. In het totaal ging het over 543 kinderen jonger dan twee jaar. Eén studie (52 kinderen) toonde geen verschil aan tussen ampicilline en placebo. In de twee studies met adequate resultaten voor hospitalisatieduur (n=267) had toediening van antibiotica geen nut. Twee studies in Bangladesh toonden geen verschil aan tussen  ampicilline IV, orale erythromycine en een controlegroep (geen antibiotica) voor verschillende symptomatische eindpunten (n=309). Alleen de studie van Tahan et al. kon een verschil aantonen (9). In deze studie kregen 21 zuigelingen jonger dan zes maanden ofwel clarithromycine 15 mg/kg per dag in één toediening gedurende drie weken (n=12), ofwel placebo (n=9). De auteurs van de Cochrane review wijzen op het verhoogde risico van bias in deze studie. De kans op heropname in het ziekenhuis was gedaald in de antibioticagroep (8%) versus de placebogroep (44%) (OR 0,11; 95% BI van 0,01 tot 1,29; p=0,081). Voor de hospitalisatieduur was er geen verschil. Geen enkele studie rapporteerde het aantal overlijdens.

In de verschillende meta-analyses, mogelijk in functie van de gerapporteerde uitkomstmaten, kon men geen enkel statistisch significant verschil vaststellen. Ook in hun abstract vermelden de auteurs geen verschillen. Ze besluiten dat de bewijskracht voor het toedienen van antibiotica bij bronchiolitis minimaal is. In vergelijking met de vastgestelde resultaten is dit besluit eerder verassend.

Besluit

Op basis van deze Cochrane review is er geen betrouwbaar bewijs dat antibiotica nuttig zijn voor de behandeling van bronchiolitis.

Referenties

1. Godding V. Acute bronchiolitis: vernevelen met hypertone zoutoplossing? Minerva 2009;8(8):106-7.
2. Chevalier P. Nut van inhalatiecorticosteroïden bij RSV-infectie? Minerva 2010;9(6):64-5.
3. Chevalier P. Bronchiolitis en corticosteroïden. Minerva online 28/06/2011.
4. SIGN. Bronchiolitis in children. A national clinical guideline. Guideline No. 91. November 2006.
5. Field CM, Connolly JH, Murtagh G, et al. Antibiotic treatment of epidemic bronchiolitis. Br Med J 1966;5479:83-5.
6. Friis B, Andersen P. Brenøe E, et al. Antibiotic treatment of pneumonia and bronchiolitis. A prospective randomised study. Arch Dis Child 1984;59:1038-45.
7. American Academy of Pediatrics Subcommittee on Diagnosis and Management of Bronchiolitis. Diagnosis and management of bronchiolitis. Pediatrics 2006;118:1974-93.
8. Spurling GK, Doust J, Del Mar CB, Eriksson L. Antibiotics for bronchiolitis in children. Cochrane Database Syst Rev 2011, Issue 6.
9. Tahan F, Ozcan A, Koc N. Clarithromycin in the treatment of RSV bronchiolitis: a double-blind, randomised, placebo-controlled trial. Eur Resp J 2007;29:91-7.