Minerva Kort biedt u korte commentaren op publicaties die door de redactie van Minerva zijn geselecteerd. Interessante en voor huisartsen relevante studies die niet direct in een ruimer kader kunnen of moeten worden besproken, krijgen een plaats in deze rubriek. Iedere selectie wordt kort samengevat en van enkele regels commentaar voorzien door een referent. De redactie van Minerva wenst u veel leesgenot.

Samenvatting

Deze studie werd uitgevoerd om na te gaan of bij de bejaarde diabetespatiënt de toediening van een ß-blokker na een acuut myocardinfarct de eenjaarsmortaliteit doet dalen en of het aantal hospitalisaties toeneemt wegens hypoglycemie. In een weliswaar retrospectieve cohortstudie, waarin 45.000 postinfarctpatiënten in de Verenigde Staten waren opgenomen in 1994 en 1995, werd bij ontslag uit het hospitaal een ß-blokker voorgeschreven aan 45% van de insuline-afhankelijke diabeten, aan 48% van de niet insuline-afhankelijke diabeten en aan 51% van de niet-diabeten. In de drie groepen was de mortaliteit na één jaar statistisch significant lager voor de patiënten behandeld met een ß-blokker dan in de groep zonder ß-blokker (RRR 30%). In de loop van de eerste zes maanden werden er niet meer diabetescomplicaties vastgesteld waarvoor een hospitalisatie nodig was.

Bespreking

Het staat vast dat ß-blokkers de mortaliteit na een acuut myocardinfarct sterk verlagen. Anderzijds wordt voornamelijk insuline-afhankelijke diabetes als een contra-indicatie beschouwd voor het gebruik van ß-blokkers 1,2. De betekenis van deze studie is dat, in tegenstelling tot de meeste klinische studies over het secundair preventief effect van ß-blokkers bij een acuut myocardinfarct, de groep diabetespatiënten veel groter was en dat er ook bejaarden werden ingesloten. De resultaten komen overeen met andere grote studies waarbij een reductie van recidief acuut myocardinfarct werd bekomen met een RRR van 35% 3,4 tot zelfs 60% 5. In deze studies was het preventief effect groter bij diabetespatiënten dan bij de niet-diabetespatiënten, maar dit kon in de studie van CHEN et al. niet worden bevestigd.

Een belangrijke beperking van deze studie voor de gegevens over de diabetesgebonden complicaties is het feit dat alleen de hospitalisaties in dit verband werden geregistreerd en dat er geen gegevens werden gerapporteerd over de toename van hypoglycemieën thuis of over de minder goede metabole controle na het opstarten van de behandeling met ß-blokkers. Anderzijds werd in UKDPS bij de strikte bloeddrukcontrole bij diabetes type 2-patiënten vastgesteld dat zich niet meer diabetesgebonden complicaties voordeden 6,7.

Besluit

Het lijkt zinvol om ook aan bejaarde diabetespatiënten ß-blokkers voor te schrijven als secundaire preventie na een acuut myocardinfarct. Verder prospectief en placebogecontroleerd onderzoek dient dit echter hard te maken.

Literatuur

1. DIABETES PROJECTVLAANDEREN. Een interdisciplinaire consensus over het beleid van niet-insulinedependente diabetes mellitus in Vlaanderen. Berchem: VDV, VHI, WVVH, 1997.
2. RYAN TJ, ANDERSON JK, ANTMAN EM, et al. American College of Cardiology/American Heart Association guidelines for the management of patients with acute myocardial infarction: a report of the ACC/AHA task force on practice guidelines (Committee on Management of Acute Myocardial Infarction). J Am Coll Cardiol 1996;28:1328-428.
3. KJEKHUS MJ, GILPIN E, CALI G, et al. Diabetic patients and beta-blockers after acute myocardial infarction. Eur Heart J 1990;11:43-50.
4. GUNDERSEN T, KJEKHUS J. Timolol treatment after myocardial infarction in diabetic patients. Diabetes Care 1983;6:285-90.
5. MALMBERG K, HERLITZ J, HJALMARSON A, RYDEN L. Effects of metoprolol on mortality and late infarction in diabetes with suspected acute myocardial infarction. Retrospective data from two large studies. Eur Heart J 1989;10:423-8.
6. VERMEIRE E. Strikte bloeddrukcontrole bij diabetes type 2-patiënten. Huisarts Nu (Minerva) 1999;28(3):129-30.
7. VERMEIRE E. ß-blokkers versus ACE-inhibitoren bij diabetes type 2-patiënten met hypertensie. Huisarts Nu (Minerva) 1999;28(3):131-2.