De behandeling van menopauzale klachten (1-5) en meer specifiek de preventie en behandeling van osteoporose (6-11) zijn al meermaals aan bod gekomen in Minerva. De optimale aanpak van menopauzale klachten en problemen is echter nog niet duidelijk.

In een recente gerandomiseerde, placebogecontroleerde studie uitgevoerd bij 248 vrouwen (leeftijdsrange van 45 tot 60 jaar) die minder dan vijf jaar menopauzaal waren en een T-score ≥ -2,0 hadden, kon men na twee jaar dagelijkse inname van 200 mg soja isoflavonen (soja-extract) geen verschil in T-score aantonen (12). Deze dosering was vijf maal hoger dan de toegelaten dosering in Belgische voedingssupplementen. Ook vrouwen die hormonen hadden genomen voor hun menopauzale klachten, mochten deelnemen als zij minstens zes maanden gestopt waren met deze therapie. Extra calcium- en vitamine D-supplementen waren voorzien voor vrouwen die een tekort hadden in dagelijkse inname.

In de isoflavonengroep hadden meer vrouwen last van warmte-opwellingen en constipatie dan in de placebogroep. Voor andere menopauzale klachten kon er geen verschil aangetoond worden tussen beide groepen. Aandacht voor de vitamine D-status bleek in deze studie belangrijk te zijn (initieel laag met voldoende toediening van calcium). De studie-uitval in dit onderzoek was groot (opvallend meer in de placebogroep) en de achteruitgang van de botdensiteit in de placebogroep ging trager dan verwacht (calciumsupplementen?), waardoor de power in het gedrang kwam. Andere gepubliceerde studies geven tegenstrijdige resultaten, maar een meta-analyse kon evenmin een effect aantonen op de botdensiteit (13).

Besluit

Deze RCT kon in vergelijking met placebo na twee jaar geen effect aantonen van 200 mg isoflavonen (soja-extract) per dag op de evolutie van de botdensiteit bij menopauzale vrouwen. Warmte-opwellingen en gastro-intestinale klachten kwamen meer voor in de isoflavonengroep.

Referenties

1. Laekeman G. Zilverkaars tijdens de menopauze? Minerva 2009;8(2):23.
2. Laekeman G. Zilverkaars tegen menopauzale klachten? Minerva 2006;5(6):99-101.
3. De Meyere M. Sertraline: niet werkzaam voor menopauzale warmteopwellingen. Minerva 2008;7(5):80.
4. De Meyere M. Antidepressiva nu ook al werkzaam tegen menopauzale warmteopwellingen? Minerva 2004;3(2):25-7.
5. Van den Broecke R. Hormonale substitutie en het risico op borstkanker: de rol van prostagenen. Minerva 2001;30(9):418-20.
6. Michiels B. Orale bisfosfonaten en het risico van voorkamerfibrillatie en flutter bij vrouwen met osteoporose. Minerva 2010;9(6):72.
7. Michiels B. Toch geen risico van voorkamerfibrillatie en flutter tijdens gebruik van bisfosfonaten bij vrouwen met osteoporose? Minerva 2009;8(2):22.
8. Michiels B. Tibolon voor oudere menopauzale vrouwen? Minerva 2008;7(10):146-7.
9. Michiels B. Welke geneesmiddelen kiezen voor de preventie van osteoporotische fracturen? Minerva 2008;7(6):82-3.
10. Michiels B. Zoledroninezuur bij postmenopauzale osteoporose. Minerva 2007;6(8):122-3.
11. Michiels B. Alendronaat: tien jaar ervaring. Minerva 2004;3(9):145-7.
12. Levis S, Strickman-Stein N, Ganjei-Azar P, et al. Soy isoflavones in the prevention of menopausal bone loss and menopausal symptoms: a randomized, double-blind trial. Arch Intern Med 2011;171:1363-9.
13. Liu J, Ho SC, Su YX, et al. Effect of long-term intervention of soy isoflavones on bone mineral density in women: a meta-analysis of randomized controlled trials. Bone 2009;44:948-53.